သူငယ္ခ်င္း မိတ္ေဆြမ်ားရဲ႕ကူညီမႈနဲ႕ ျမစ္ဆံုဆည္အျငင္းပြားမႈထဲက အေရးၾကီးဆံဳးျဖစ္တဲ့ EIA ကိစၥမွာ

သူငယ္ခ်င္း မိတ္ေဆြမ်ားရဲ႕ကူညီမႈနဲ႕ ျမစ္ဆံုဆည္အျငင္းပြားမႈထဲက အေရးၾကီးဆံဳးျဖစ္တဲ့ EIA ကိစၥမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွ BANCA အဖြဲ႔ ကျပဳစုတဲ့ အရြက္ေရ ၉၀၀ ေက်ာ္တဲ့ report နဲ႔ တရုတ္ႏိုင္ငံ CISPDR အဖြဲ႔ျပဳစုတဲ့ အရြက္ေရ ၃၀၀ ေက်ာ္တဲ့ report ၂ ခုလံုးကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရရွိထားပါတယ္။ အကုန္လံုးေသခ်ာေလ့လာျပီးတဲ့ အခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ နဲနဲ အံ့ၾသသြားပါတယ္။ ဆည္ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈထဲက ျဖစ္ပြားတဲ့ EIA နဲ႔ပက္သက္တဲ့ အျငင္းပြားမႈဟာ အရင္းအျမစ္မရွိတဲ့ ျဖစ္ပြားမႈျဖစ္ေနတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဒီ report ၂ခုစလံုးရဲ႕ အေျဖက လုပ္ေဆာင္တဲ့အခ်ိန္မွာ သတိထားျပီး စည္းကမ္းရွိရွိနဲ႔ ျဖစ္လာႏို္င္တဲ့ ဆိုးက်ဳိးကိုၾကိဳတင္ ကာကြယ္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီဆည္ၾကီးဟာ ျမန္မာႏုိ္င္ငံ စဥ္ဆက္မျပတ္ဖြံျဖိဳးေရးကို ၾကီးမားတဲ့ အေထာက္အကူျဖစ္ႏုိ္င္ပါတယ္။ အရင္တင္ျပခဲ့ဖူးတဲ့ CPI ရဲ႕လုပ္ထံုးလုပ္နည္းစာအုပ္မွာေရးသလို (ေျမၾကီးဆြတဲ့အခ်ိန္ ေရျဖန္းတဲ့ကားရွိေနတယ္၊ ေရႊ႕သြားတဲ့ေျမၾကီးျပန္ဖို႔တဲ့ေနရာမွာ သစ္ပင္နဲ႔ျမက္ခင္းျပန္စိုက္တယ္၊ အလုပ္သမားအားလံုးရဲ႕စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားကို ျပန္သိမ္းတယ္၊ ဆည္နားမွာ ညစ္ညမ္းစြန္႔ပစ္ေရ သန္႔စင္ေရးစက္ရုံစီစဥ္တယ္ စသျဖင့္) ဒါက BANCA အဖြဲ႔ေပးတဲ့ အၾကံညဏ္မ်ားကိုလုိက္နာေဆာင္ရြက္တဲ့ ကိစၥေတြပါ။ ဒီလိုေဆာင္ရြက္မ်ားကို ေကာာင္းေကာင္းလုပ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ရဲ႕ထိခုိက္မႈလည္း အနည္းငယ္ပဲရွိႏုိ္င္ပါတယ္။ ကမာၻပညာရွင္အားလံုးလက္ခံတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္တဲ့လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္တဲ့ အေကာင္းဆံဳးဆည္စာရင္းဝင္ႏို္င္ပါတယ္(သဘာဝ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏုိ္င္ငံကိုေပးတဲ့ အေကာင္းဆံုးအခြင့္အေရးေပါ့) ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕သံုးသပ္ခ်က္က ဒီအျငင္းပြားမႈျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းက ၂ ခုပဲရွိႏို္္င္ပါတယ္။
၁။ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးနဲ႔ လူမႈဘဝစဥ္ဆက္မျပတ္ဖြံျဖိဳးေရး အခ်ဳိးက်က်ညီမွ်ျပီး နားမလည္တဲ့အတြက္ သို႔မဟုတ္ report ထဲက အဂၤလိပ္လိုေရးသားခ်က္ရဲ႕ဆိုလိုရင္းကို ေသခ်ာနားမလည္ျခင္းေၾကာင့္ ။
၂။ လူအခ်ဳိ႕က ႏို္င္ငံေရးအၾကံအစည္ရွိျပီး ကိုယ္လိုရာဆြဲသံုး၍ အဆိုးျမင္ဘက္ကိုခ်ဲ႕ထြင္ျပီး လူထုကိုအသံုးခ်ဖို႔ ဖန္တီးတဲ့ အျငင္းပြားမႈျဖစ္ပါတယ္။
အရင္တုန္းကတည္းက ဒီဆည္ၾကီးကိုမေဆာက္သင့္တဲ့ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ယံုၾကည္ခ်က္က ကခ်င္ျပည္နယ္ရဲ႕ ျငိမ္းခ်မ္းေရးတခုထဲပါပဲ။ အခုဒီ EIA report ကိုဖတ္ျပီးတဲ့အခ်ိန္မွာလည္း ဒီယံုၾကည္ခ်က္ကပိုျပီးခိုင္မာသြားပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးမရမခ်င္း ၊ ဖယ္ဒရယ္မျဖစ္မခ်င္း ဒီဆည္ေဆာက္ဖို႔လံုးဝ မစဥ္းစားသင့္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥအဆင္ေျပသြားျပီးရင္ေတာ့ ဒီစီမံကိန္းက ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏို္င္ငံအတြက္ လုပ္သင့္တဲ့ စီမံကိန္းတခုပါ။
(EIA report ပါအေၾကာင္းမ်ား ကိုေဆြးေႏြးဖလွယ္ခ်င္သူမ်ား စာမ်က္ႏွာနံပါတ္ကို ညႊန္းျပီးေဆြးေႏြးဖို႔ ဖိတ္ေခၚပါတယ္။)
http://www.internationalrivers.org/resources/environmental-impact-assessment-for-the-myitsone-dam-2449?key=0

http://www.burmalibrary.org/.../EIA_Report-original-full.pdf